Ki\u015filer \u00f6zel bir risk grubunda de\u011filse kan bas\u0131nc\u0131n\u0131n 140\/90 mmHg’nin \u00fczerinde olmas\u0131na hipertansiyon deniyor. Peki hipertansiyon neden bu kadar \u00f6nemli ve nelere yol a\u00e7\u0131yor? Do\u00e7. Dr. Pi\u015fkinpa\u015fa, y\u00fcksek tansiyonun en \u00f6nemli etkisinin zamanla kardiyovask\u00fcler sistemde g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ifade ederek \u015f\u00f6yle konu\u015fuyor:<\/p>\n
\u201cHem kalpte hem de damar sisteminde rahats\u0131zl\u0131klara yol a\u00e7\u0131yor. Miyokart enfarkt\u00fcs\u00fc ve daha da \u00f6nemlisi beyne giden damarlarda hasarlar meydana geliyor. Yine kalbin pompa g\u00fcc\u00fcnde meydana gelebilecek kardiyovask\u00fcler rahats\u0131zl\u0131klara da sebep oluyor.\u201d<\/p>\n
Y\u00fcksek tansiyonun sinsi bir hastal\u0131k oldu\u011funu ifade eden Do\u00e7. Dr. Pi\u015fkinpa\u015fa, \u201cZaman i\u00e7inde hasar veriyor\u201d diyor ve \u015funlar\u0131 anlat\u0131yor:<\/p>\n
\u201cDamar i\u00e7erisinde bir bas\u0131n\u00e7 art\u0131\u015f\u0131 var. Bu 5-10 y\u0131l sonra damar \u00e7eperlerine, duvar\u0131na hasar veriyor. Damar hasar g\u00f6r\u00fcnce sulad\u0131\u011f\u0131 alan da etkileniyor. Mesela beyni sulayan bir damar etkilenirse beyinde hastal\u0131klar meydana geliyor. Fel\u00e7 veya kanama oluyor. Kalbe giden damarlarda bir s\u0131k\u0131nt\u0131 olursa kalp etkileniyor.\u201d<\/p>\n
\n
![\"Grafik:](\"https:\/\/www.trthaber.com\/dosyalar\/images\/Hipertansiyon_01.jpg\")
<\/p>\n
[Grafik: TRT Haber]\n
Spesifik bir belirtisi yok<\/strong><\/p>\n Y\u00fcksek tansiyonu olanlarda ba\u015f d\u00f6nmesi, ba\u015f ve kalp a\u011fr\u0131s\u0131, kulak \u00e7\u0131nlamas\u0131, nefes darl\u0131\u011f\u0131, \u00e7ift veya bulan\u0131k g\u00f6rme, burun kanamalar\u0131, d\u00fczensiz kalp at\u0131\u015flar\u0131 gibi baz\u0131 belirtiler g\u00f6r\u00fclebiliyor. Ancak bu belirtiler her zaman herkeste g\u00f6r\u00fclmeyebiliyor.<\/p>\n Y\u00fcksek tansiyonun y\u0131llarca belirti vermeyebilece\u011fini vurgulayan Do\u00e7. Dr. Mehmet Emin Pi\u015fkinpa\u015fa, \u201cHastalar \u2018Ensem a\u011fr\u0131yor, ben tansiyonumu anlar\u0131m\u2019 diyor ancak bu a\u011fr\u0131lar\u0131n \u00f6nemli bir k\u0131sm\u0131 tansiyondan ileri gelmiyor. Tansiyona \u00f6zg\u00fc falanca belirti vard\u0131r demek m\u00fcmk\u00fcn de\u011fil. \u00d6l\u00e7\u00fclmeden de anla\u015f\u0131lm\u0131yor. G\u00fcnl\u00fck ya\u015fam\u0131 \u00e7o\u011funlukla etkilemedi\u011fi i\u00e7in hastalar\u0131n da \u00e7ok ilgisini \u00e7ekmiyor\u201d diyor.<\/p>\n Hipertansiyon nas\u0131l tespit ediliyor?<\/strong><\/p>\n Hipertansiyon laboratuvar testleriyle anla\u015f\u0131lm\u0131yor. Sadece \u00f6l\u00e7\u00fcm yap\u0131larak bu hastal\u0131k tespit ediliyor. Tabii bu durum tansiyonun t\u00fcr\u00fcne g\u00f6re de de\u011fi\u015fiyor. Mesela \u201cbeyaz \u00f6nl\u00fck hipertansiyonu\u201d s\u00f6z konusu oldu\u011funda sa\u011fl\u0131k kurulu\u015fundaki \u00f6l\u00e7\u00fcmlerde y\u00fcksek \u00e7\u0131kan kan bas\u0131nc\u0131 ev ko\u015fullar\u0131ndaki 24 saatlik \u00f6l\u00e7\u00fcmlerde normal \u00e7\u0131kabiliyor. \u201cMaskeli hipertansiyon\u201d durumunda ise hastanede yap\u0131lan \u00f6l\u00e7\u00fcmlerde normal \u00e7\u0131kan kan bas\u0131nc\u0131 evde yap\u0131lan 24 saatlik \u00f6l\u00e7\u00fcmlerden y\u00fcksek \u00e7\u0131kabiliyor. \u201c\u0130zoel sistolik hipertansiyon\u201d vakalar\u0131nda ise sadece b\u00fcy\u00fck tansiyon de\u011ferinde y\u00fckseklik g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor.<\/p>\n \n [Grafik: TRT Haber]\n \u00d6l\u00fcme varan sonu\u00e7lar do\u011furuyor<\/strong><\/p>\n Y\u00fcksek tansiyon hayati \u00f6nem ta\u015f\u0131yan bir hastal\u0131k. Hasar verdi\u011fi organa ba\u011fl\u0131 olarak \u00f6l\u00fcme varan sonu\u00e7lara yol a\u00e7abiliyor. Do\u00e7. Dr. Pi\u015fkinpa\u015fa risk hakk\u0131nda \u015funlar\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor:<\/p>\n \u201cE\u011fer beyin hasar g\u00f6r\u00fcrse beyin nedeniyle hasta \u00f6l\u00fcyor… Kalp hasar g\u00f6r\u00fcrse kalp nedeniyle, b\u00f6brek hasar g\u00f6r\u00fcrse b\u00f6breklerinin fonksiyonlar\u0131n\u0131 yapmamas\u0131ndan \u00f6t\u00fcr\u00fc do\u011fan sonu\u00e7larla hasta kaybediliyor. Direkt bir etkisi yok ama dolayl\u0131 da olsa uzun s\u00fcrede baz\u0131 sonu\u00e7lar\u0131 var.\u201d<\/p>\n Hipertansiyon hastalar\u0131 nas\u0131l tedavi ediliyor?<\/strong><\/p>\n E\u011fer bir ki\u015fide y\u00fcksek tansiyon oldu\u011fu tespit edilirse nas\u0131l bir yol izlemek gerekiyor? Burada ki\u015fiye \u00f6zel \u00f6nlemler ve tedavi y\u00f6ntemleri devreye giriyor. Hipertansiyon tespitinin ard\u0131ndan ilk i\u015f olarak v\u00fccuda verilen hasar inceleniyor. Do\u00e7. Dr. Pi\u015fkinpa\u015fa s\u00fcreci \u015f\u00f6yle anlat\u0131yor:<\/p>\n \u201cKalpte, b\u00f6brekte, g\u00f6z gibi organlarda hasar olup olmad\u0131\u011f\u0131 de\u011ferlendiriliyor. Yine baz\u0131 parametrelere de bak\u0131yoruz. E\u011fer hastada hen\u00fcz bir hasar yoksa ya\u015fam al\u0131\u015fkanl\u0131klar\u0131n\u0131 d\u00fczenlemesiyle i\u015fe ba\u015fl\u0131yoruz. Sebzeden ve meyveden yana zengin, ya\u011fdan fakir bir diyet \u00f6neriyoruz. D\u00fczenli\u00a0egzersiz\u00a0yapmas\u0131n\u0131 istiyoruz. E\u011fer kullan\u0131yorsa alkol\u00fc b\u0131rakmas\u0131n\u0131 istiyoruz. Kulland\u0131\u011f\u0131 ila\u00e7lar varsa t\u00fcr\u00fcne bak\u0131yoruz. Bunlar\u0131 elimine ediyoruz. Ve hastay\u0131 tansiyon takibine al\u0131yoruz.\u201d \n [Foto\u011fraf: Getty Images]\n Risk fakt\u00f6rlerini azaltmak \u00f6nemli<\/strong><\/p>\n Peki hipertansiyona kar\u015f\u0131 korumak m\u00fcmk\u00fcn m\u00fc? Bu noktada y\u00fcksek tansiyona neden olan risk fakt\u00f6rleri b\u00fcy\u00fck \u00f6nem ta\u015f\u0131yor.<\/p>\n \u201cHipertansiyonun yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 85-90\u2019\u0131 yakla\u015f\u0131k primer ya da esansiyel olarak ge\u00e7iyor. Yani nedeni bilinmiyor. Ancak bilinen baz\u0131 risk fakt\u00f6rleri var. Bunlar\u0131n ortadan kalkmas\u0131 tansiyon hastas\u0131 olmayaca\u011f\u0131n\u0131z anlam\u0131na gelmiyor ama riskiniz azal\u0131yor.\u201d<\/p>\n Hipertansiyona yol a\u00e7abilecek risk fakt\u00f6rlerini ise Do\u00e7. Dr. Pi\u015fkinpa\u015fa \u015f\u00f6yle s\u0131ral\u0131yor:<\/p>\n \u201cDiyet ve egzersiz yap\u0131lmamas\u0131, alkol al\u0131m\u0131,\u00a0a\u011fr\u0131\u00a0kesicileri fazla kullanmak, bitkisel baz\u0131 maddelerin kullan\u0131lmas\u0131, \u015feker hastal\u0131\u011f\u0131 gibi fakt\u00f6rler riski art\u0131r\u0131yor. Bunlardan uzakla\u015fmak riski azalt\u0131yor. Ama tamamen \u00f6nleyici bir y\u00f6ntem var demek m\u00fcmk\u00fcn de\u011fil.\u201d<\/p>\n Mine Yag\u0131c\u0131 \u00c7iftci \/TRT Haer<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" T\u00fcrkiye\u2019de neredeyse her \u00fc\u00e7 ki\u015fiden birinde g\u00f6r\u00fclen y\u00fcksek tansiyon, uzun y\u0131llar hi\u00e7 belirti vermeyebiliyor. Y\u00fcksek tansiyon sa\u011fl\u0131k i\u00e7in risk anlam\u0131na geliyor. \u00c7\u00fcnk\u00fc kalp, beyin ve b\u00f6brek gibi hayati \u00f6nem ta\u015f\u0131yan organlarda hasara sebebiyet veriyor. D\u00fcnyada ve T\u00fcrkiye\u2019de \u00f6l\u00fcm nedenlerinin ba\u015f\u0131nda kalp-damar ve dola\u015f\u0131m sistemi hastal\u0131klar\u0131 geliyor. Bunlar\u0131n i\u00e7inde en \u00f6nemli risk fakt\u00f6rlerinden biri ise \u201cy\u00fcksek …<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":3368,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_mi_skip_tracking":false,"_exactmetrics_sitenote_active":false,"_exactmetrics_sitenote_note":"","_exactmetrics_sitenote_category":0},"categories":[1,198],"tags":[300],"yoast_head":"\n![\"Grafik:](\"https:\/\/www.trthaber.com\/dosyalar\/images\/Hipertansiyon_02.jpg\")
<\/p>\n
\nE\u011fer yap\u0131lan tetkiklerde hipertansiyon organlarda hasara sebebiyet verecek d\u00fczeydeyse ila\u00e7 tedavisi de devreye girebiliyor.<\/p>\n![\"Foto\u011fraf:](\"https:\/\/www.trthaber.com\/dosyalar\/images\/GettyImages-1371123564.jpg\")
<\/p>\n